W 1868 roku powstało pierwsze w historii krakowskie muzeum, Miejskie Muzeum Techniczno-Przemysłowe, którego zaczątkiem była bogata kolekcja eksponatów zakupionych w Anglii i Francji przez dr Adriana Baranieckiego. Prekursorską koncepcją Baranieckiego, pozostającego pod urokiem angielskich muzeów, było połączenie samej ekspozycji dzieł z równoczesnym utworzeniem warsztatów wytwórczych, w których zdobywaliby wiedzę i praktykę zarówno studenci kierunków plastycznych, jak i przychodząca na niedzielne kursy młodzież obu płci, co też dowodziło nowatorskiego podejścia do edukacji założyciela kursów. Dotąd bowiem nie dbano o wykształcenie rzemieślników czy kobiet. Dla muzeum po latach oczekiwania wzniesiono modernistyczny gmach (1910–1914) przy ulicy Smoleńsk 9 zaprojektowany przez Franciszka Mączyńskiego i Tadeusza Stryjeńskiego, z fasadą Józefa Czajkowskiego. Budowa przeciągnęła się, bo nieobeznani jeszcze z konstrukcją żelbetową budowniczowie spowodowali katastrofę budowlaną.

AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH W KRAKOWIE: DAWNE MUZEUM TECHNICZNO-PRZEMYSŁOWE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2012) CC BY SA 3.0

Uwagę zwraca reprezentacyjna klatka schodowa z dekoracyjną, ręcznie kutą balustradą oraz trzy wielkie okna witrażowe umieszczone na półpiętrach wykonane w Zakładzie Żeleńskich. Na ścianach we wnętrzu budynku umieszczono zespół siedmiu fresków autorstwa Zofii Stryjeńskiej przedstawiający bożki słowiańskie oraz barwne sgrafitto Wojciecha Jastrzębowskiego; sufity zdobią ciekawe żyrandole autorstwa Kazimierza Witkiewicza. W budynku nadal znajduje się czytelnia kompleksowo zaprojektowana przez Karola Homolacsa, a na korytarzach i w poszczególnych salach wciąż przechowywane są meble zaprojektowane specjalnie do tego budynku przez czołowych artystów szkoły, zarówno wykładowców, jak i jej uczniów.

Autor: Joanna Nowostawska-Gyalókay, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie (2013)