XXII Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego. Brzmi dobrze

Dom Barianów-Rokickich (Dom z Basztą), tzw. Stara Apteka, stoi przy ulicy Węgierskiej, w sąsiedztwie okazałej Kolegiaty Bożego Ciała. Kamienica przylega do baszty obronnej z XIV wieku, połączonej z systemem murów obronnych, które wzmacniały średniowieczny system fortyfikacyjny Biecza. Baszta zwana jest też rajcowską, ponieważ to rajcowie bieccy zobowiązani byli do jej obrony w razie zagrożenia z zewnątrz.

Dom z Basztą w Bieczu, fot. K. Schubert, MIK 2020

Dwukondygnacyjną kamieniczkę w ciągu wieków kilkakrotnie przebudowywano. Od początku miała charakter obronny, o czym świadczą otwory strzelnicze w zachodniej części strychu. Budynek jest zwieńczony renesansową attyką (odbudowaną podczas remontu w XX wieku) i nakryty wklęsłym dachem – jego połacie nachylone są do wewnątrz budynku, a woda odprowadzana specjalnym systemem rynien. W Domu z Basztą zachowały się renesansowe nadproża i pierwotny układ pomieszczeń na różnych poziomach.

Dom wybudowany został w 1523 roku. W dwadzieścia cztery lata później Barbara Uździeniczka sprzedała go Marcinowi Barianowi-Rokickiemu – aptekarzowi, rajcy i burmistrzowi Biecza. Najpierw on sam, a później członkowie jego rodziny prowadzili tu aptekę. W 1683 roku budynek wraz z apteką przeszedł na własność Mikołaja Akierbama,męża Katarzyny Rokickiej (praprawnuczki Marcina). Pod koniec XVII wieku Starą Aptekę kupił starosta libuski Jan Rey z Nagłowic i budynek przestał pełnić rolę apteki. W kolejnych wiekach właściciele kamienicy zmieniali się kilkakrotnie. W 1963 roku Dom z basztą został wykupiony przez władze miejskie Biecza i przeszedł na własność miasta.

Po trwających ponad 10 lat pracach renowacyjno-konserwatorskich według projektu Andrzeja Krzyżanowskiego, w 1978 oku nastąpiło otwarcie Domu z Basztą jako obiektu muzealnego. W ramach remontu przywrócono kamienicy oryginalny, renesansowy wygląd. We wnętrzach urządzono wystawę związaną z aptekarstwem, na którą składają się eksponaty pozyskane w ramach prac archeologicznych. Ponadto ekspozycję wzbogaciły okazy z bieckiej apteki Fusków i apteki w Brzostku, w której pracował Ignacy Łukasiewicz. W kamienicy urządzona została także wystawa poświęcona tradycjom muzycznym Biecza i regionu. Natomiast na pięciu poziomach baszty rajcowskiej prezentowane są wyroby dawnych rzemiosł bieckich.

Dom z Basztą jest jednym z oddziałów Muzeum Ziemi Bieckiej – obok Kromerówki, Baszty kowalskiej oraz Turmy pod wieżą ratuszową.