zabytek
Fotografie
Ładuję zdjęcia z serwisu Flickr
Pracownia lutnicza Mardułów w Zakopanem, fot. K. Schubert MIK 2019
Wyginająca się łukiem u stóp Wawelu ulica Kanonicza to niezwykły zespół kamienic reprezentujący wielką różnorodność stylową. Jednym z najstarszych obiektów jest budynek po numerem 18. Działka, na której jest on usytuowany, została wytyczona ok. 1320 r., w czasie nowego rozplanowywania podwawelskiego Okołu i sięgała wówczas do ul. Grodzkiej.
W połowie XIV w. istniały już na niej zabudowania, gdyż król Kazimierz Wielki sprzedał budynki Florianowi z Mokrska. Ten rozbudował dom, a kiedy został biskupem krakowskim, dokupił sąsiedni dom i przyłączył do swojego (1379). Po jego śmierci nieruchomość stała się własnością kapituły krakowskiej i od tego czasu była jedną z rezydencji krakowskich kanoników. W kamienicy zachowały się fragmenty piwnic, wątki ścian i łuk okienny z połowy XIV w. Po rozbudowie przeprowadzonej przez Floriana z Mokrska pozostały detale oraz kamieniarka zdobiona polichromią o geometrycznych motywach.
Jedną z ciekawszych i bardziej znanych postaci zamieszkujących dom przy Kanoniczej był kardynał Stanisław Hozjusz (1504-1579). To on sprowadził do Polski pierwszych jezuitów w 1564 r. Hozjusz piastował godność biskupa warmińskiego i chełmińskiego i odgrywał ważną rolę w zwalczaniu reformacji. Wszechstronnie wykształcony, pełnił ważne funkcje w dyplomacji królewskiej, był nawet poważnym kandydatem na papieża.
W okresie renesansu kamienica przy Kanoniczej została znacznie przebudowana. W przyziemiu umieszczono arkady, na fryzach wypisano łacińskie sentencje, a attyka zyskała wówczas kolor różowy. Za autora nadproża portalu głównego jest uważany Jan Michałowicz z Urzędowa. Zaangażowanie tak wybitnego architekta i rzeźbiarza wskazywałoby na wysoką rangę renesansowej przebudowy.
Zabudowania przejęte w połowie XIX w. przez władze austriackie zostały podzielone w 1870 r. Powstała wówczas obecna kamienica przy ul. Grodzkiej 63. W XX w. w kamienicy mieściły się różne instytucje, a od 1997 r. w odnowionym budynku znalazł swoją siedzibę Instytut Jana Pawła II. Instytucja ta zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem materiałów związanych z nauczaniem i osobą Papieża, a także organizacją spotkań na jego temat. Stara się również inspirować refleksję o człowieku, w której punktem odniesienia byłaby nauka Jana Pawła II.
Księga na tynku
Autor: Józef Olchawa
Publikowany: Dziennik Polski, nr 37, R. 1998
Kamienica przy ul. Kanoniczej 18 w Krakowie
Autor: Samuel Gumiński
Publikowany: Biuletyn Historii Sztuki, Warszawa 1964, nr 3, Rok XXVI
Historia i architektura Krakowa w zarysie
Autor: Jacek Purchla, Marcin Fabiański
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Miejsce wydania: Kraków, 2001
Zagadnienia badawcze i projektowe zespołu ulicy Kanoniczej w Krakowie: materiały z Sympozjum Konserwatorskiego Kraków dnia 20-21 V. 1971 r.
Wydawnictwo: Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Krakowie
Miejsce wydania: Kraków, 1971
Być może wstąpi tu Ojciec Święty: na Kanoniczej 18- Instytut Jana Pawła II
Autor: MAŁ
Publikowany: Dziennik Polski, nr 118, R. 22. 05. 1997
Ulicami Krakowa
Autor: Jerzy Kossowski, Leszek Ludwikowski
Wydawnictwo: Wydawnictwo Artystyczno- Graficzne
Miejsce wydania: Kraków, 1968
Encyklopedia Krakowa
Red. : red,. prowadzący Henryk Stachowski ; aut. Elżbieta Adamczyk [et al.]
Wydawnictwo : Warszawa ; Kraków : Wydawnictwo Naukowe PWN. – XIV, [2], 1135, [1] s. : il. ; 30 cm.
Miejsce wydania : Warszawa, Kraków, 2000
Sztuka Krakowa
Autor : Tadeusz Dobrowolski
Wydawnictwo : Wydawnictwo Literackie, wyd. V, (red.) Władysław Leśniewski
Miejsce wydania : Kraków, 1978
Kraków i okolice : przewodnik
Autor : Leszek Ludwikowski
Wydawnictwo : „ Sport i Turystyka” ; [oprac. kartogr. Henryka Całkowa, Janusz Szewczuk (mapa załącznik)]. – Wyd. 3 uzup. – 219, [1] s., [1] k. pl. kolor. ; 19 cm
Miejsce wydania : Warszawa, 1991
Kraków. Przewodnik dla zwiedzających miasto i jego okolice, wyd. III rozszerzone
Autor: Karol Estreicher
Wydawnictwo: wyd. Łódzkie Zakłady Graficzne, Krajowa Agencja Wydawnicza (reprodukcja techniką fotooffsetową: nakładem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 1938)
Miejsce wydania: Kraków, 1989
Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, z. 7: Województwo Krakowskie
Autor: Marian Kornecki, Andrzej Fischinger, Lepiarczyk Józef, Tadeusz Chrzanowski
Wydawnictwo: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, PWN
Miejsce wydania: Warszawa, 1971
niedostępny
miejscowość: Kraków
gmina: Kraków
powiat: Kraków