Nieopodal Wisły, wśród wysokich bloków osiedla Podwawelskiego stoi niewielki kościół. Otoczony drzewami, oddzielającymi go od pobliskiej, ruchliwej ulicy Konopnickiej, zaskakuje przybyszów swoim widokiem i panującym tu niezwykłym spokojem.

KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2009) CC BY SA 3.0

W XVII w. na terenie obecnego osiedla Podwawelskiego, zwanego wówczas Ludwinowem, znajdował się folwark rodziny Grabiańskich. Po koniec stulecia, w 1694 r. Ludwik Mikołaj Grabiański wybudował tutaj kaplicę noszącą wezwanie św. Bartłomieja. Kilka lat później majątek ludwinowski dostał się w posiadanie rodziny Luxarowiczów. Kolejnymi właścicielami stali się w 1726 r. księża Misjonarze. Druga połowa XVIII stulecia przyniosła majątkowi i kaplicy częste zmiany właścicieli, ale też i zgodę na odprawianie nabożeństw. Decyzję taką podjął w 1779 r. biskup Kajetan Sołtyk. Trzy lata później prepozyt tarnowski ksiądz Jan Duwall założył tutaj oddzielną parafię pw. św. Bartłomieja. Jej proboszczem mianowano paulina z pobliskiego klasztoru na Skałce.

W połowie XIX w. kościół odnowiono staraniem Franciszka Rippera, który był od 1816 r. właścicielem majątku ludwinowskiego. Od rodziny Ripperów zakupili go Batkowie w 1895 r. Niezwłocznie przystąpili oni do remontu i rozbudowy kościoła. Dobudowali prostokątną kruchtę od strony zachodniej oraz ufundowali ołtarz boczny z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej.

W latach II wojny światowej, a także w późniejszym okresie kościół był opuszczony, służy jako skład niepotrzebnych rzeczy. Zniszczone ołtarze, wilgoć, brak okien i drzwi – tak wyglądała XVIII-wieczna, barokowa kaplica na początku lat 60. XX w. Dzięki uporowi księdza Adama Gacka oraz fachowej pomocy konserwatorki Teresy Waśniewskiej od 1963 r. prowadzono prace remontowe i renowacyjne, w efekcie których udało się odnowić tę maleńką świątynię. W latach 70. w prezbiterium odkryto przedstawienie Świętej Trójcy. Kościół wyposażono w potrzebne sprzęty: nowy ołtarz, chrzcielnicę, konfesjonał, witraże w oknach. Konserwacji poddano XIX-wieczne obrazy oraz posadzkę, a także zabytkowe detale architektoniczne. Remontem objęto również kryptę pod kościołem, służącą w okresie Wielkanocy jako Grób Pański, czasem również jako sala spotkań.

Osiedle wokół kościoła rozrastało się coraz bardziej. Do pracy duszpasterskiej na jego terenie kardynał Karol Wojtyła powołał księdza Adama Gacka. Wkrótce biskup krakowski podjął decyzję o założeniu na terenie dawnego Ludwinowa nowej parafii i budowie kościoła. Parafia została utworzona w 1983 r. przez ks. kardynała Franciszka Macharskiego. Nową świątynię noszącą wezwanie Matki Boskiej Fatimskiej konsekrował kardynał Macharski 7 października 1998 r. Do tej parafii przynależy kościół pw. św. Bartłomieja.

Jest on niewielkim, jednonawowym budynkiem, z półkoliście zamkniętą apsydą od strony wschodniej oraz wydłużoną kruchtą po zachodniej stronie. Niewielka, prostokątna przybudówka znajduje się też przy ścianie południowej. Cały kościół mierzy 16 m długości i 4,5 m szerokości. Najwyższą częścią świątyni jest zbliżona do kwadratu nawa, której naroża podkreślają pilastry z gzymsami. Nakrywa ją dwuspadowy dach, pod którym znajduje się bogato profilowany gzyms z motywem kostkowym. Na dachu nawy umieszczona jest sygnaturka, a na narożnikach kamienne postumenty z kulami. Dekoracja apsydy jest skromniejsza. W górnej partii ścian nawy i apsydy znajdują się niewielkie, łukowato wykrojone okna. Warto jeszcze zwrócić uwagę na wejście w ścianie północnej, obramione kamiennym, ozdobnym portalem, a także na tablicę obok, upamiętniającą mszę świętą rezurekcyjną, którą odprawił w Polsce 26 marca 1978 r. kardynał Karol Wojtyła.

Główne wejście do kościoła prowadzi przez kruchtę zachodnią, niższą od nawy. Po wejściu do jej wnętrza widoczny jest dekoracyjny kamienny portal, który przed dobudową kruchty pełnił rolę głównego wejścia. Portal jest przykładem pięknej XVII-wiecznej kamieniarki. Nawę przekrywa sklepienie krzyżowe, wsparte na czterech pilastrach. W prezbiterium znajduje się wspomniane już przedstawienie Trójcy Świętej. Okna wypełniają kolorowe witraże, współczesne. Również ołtarz główny, nawiązujący charakterem do zabytkowego wnętrza, powstał w latach 70. XX w. Starsze są, pochodzące z XIX w., obrazy Przemienienia Pańskiego oraz Matki Bożej Częstochowskiej.