W zakopiańskiej willi Atma mieści się jedyne na świecie muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego. Ten typowy pensjonat w stylu zakopiańskim stał się domem wybitnego kompozytora u schyłku jego życia. Był świadkiem jego pasji tworzenia, spotkań z przyjaciółmi, zachwytów i zwątpień. Miejscem, które dorosły Szymanowski jako jedyne nazywał domem.

Szymanowski bywał w Zakopanem wielokrotnie, początkowo głównie z powodów zdrowotnych – od dziecka chorował na gruźlicę. Z czasem napisze, że w Zakopanem „odnalazł siebie”. Tutaj znalazł też atmosferę potrzebną do pracy i inspirację płynącą z muzyki Podhala. Szczególnym źródłem natchnienia były dla niego wesela góralskie. Uczestniczył w nich chętnie, a potem pracował nieprzerwanie przez kilka dni.

Muzeum K. Szymanowskiego w willi Atma w Zakopanem, fot. K. Schubert MIK 2019 ©

Atma była domem otwartym. Pomieszkiwały tu siostry i siostrzenica Szymanowskiego, odwiedzali go liczni przyjaciele. W 1935 roku kompozytor gościł w Atmie choreografa i tancerza Serge’a Lifara. Przygotowując się do scenicznej realizacji Harnasi, francuski artysta chciał zapoznać się z tańcami górali podhalańskich, ich folklorem i tradycją. Efekty tego spotkania mogła podziwiać rok później publiczność Opery Paryskiej. Premiera baletu Harnasie była największym triumfem Szymanowskiego za jego życia.

Muzeum Karola Szymanowskiego w willi Atma w Zakopanem, fot. K. Schubert MIK 2019