przeskocz do treści

Pracownia lutnicza Mardułów w Zakopanem, fot. K. Schubert MIK 2019

Dwór w Kwiatonowicach

Pierwsze historyczne wzmianki o Kwiatonowicach pojawiają się w XIV wieku. Wiemy, że przez kilka stuleci wieś była w posiadaniu klasztoru Benedyktynów w Tyńcu. Jednak pod koniec XVIII wieku, na skutek polityki prowadzonej przez władze austriackie, opactwo utraciło część swych dóbr. Kwiatonowice kupił wówczas Antoni Neymanowski.

DWÓR W KWIATONOWICACH, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2015) CC BY SA 3.0

Nie wiemy, kiedy dokładnie zbudowano kwiatonowicki dwór, ale z pewnością istniał on już w I poł. XIX wieku. W 1875 roku majątek objął nowy właściciel. Był nim pochodzący z Wielkopolski Kazimierz Sczaniecki h. Ossoria, którego burzliwe losy – w tym udział w powstaniu styczniowym i emigracja – przywiodły do Galicji.

Rodzinie Sczanieckich zawdzięczamy przede wszystkim pojawienie się w Kwiatonowicach szwajcarskiej guwernantki Liny Bögli. Nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że niepozorna bona z czasem przeobraziła się w znaną podróżniczkę i pisarkę. Podczas pierwszej, trwającej dziesięć lat podróży przemierzała morza i oceny, docierając do najodleglejszych i najbardziej egzotycznych miejsc na świecie. Owocem tej wyprawy była jej pierwsza książka zatytułowana Vorwärts! – napisana w zaciszu kwiatonowickiego dworu. Przetłumaczona również na język polski jako „Avanti”: listy z podróży naokoło świata, po dziś dzień stanowi fascynującą lekturę. W zaciszu naszych domów możemy wraz z autorką „żeglować po ślicznym, lazurowym, wygładzonym jak zwierciadło Adriatyku”, a innym razem płynąć parowcem po „straszliwym Czerwonym Morzu”.

Dwór w Kwiatonowicach pozostał w rękach Sczanieckich aż do stycznia 1946 roku. Po II wojnie światowej w wyniku parcelacji majątku i działań kolejnych właścicieli stan dworu ulegał stopniowo pogorszeniu. Urzędowały w nim kolejno dom wypoczynkowy, kurza ferma, przedszkole i dwie szkoły. W 1979 roku dwór został przeznaczony na pomieszczenia biurowe spółdzielni produkcyjnej o wdzięcznej nazwie Kwiat.
W 2000 roku zrujnowany dwór zakupili państwo Magdalena Miller i Kasper Świerzowski. Od razu przystąpili do remontu, który przynosi wspaniałe efekty. Z wielką starannością i smakiem, sukcesywnie przywracają zabytkowy charakter wnętrz i ich historyczną funkcję. Na skąpych pozostałościach po dworskim ogrodzie, nasadzili nowe drzewa i rośliny. Przebywając w ogrodzie w mglisty dzień, wsłuchując się w szum starych grabów i podziwiając widoki, można mieć wrażenie, że kwiatonowickie wzgórze to jedna z wysp zagubionych pośród bezkresnego oceanu.

Dwór w Kwiatonowicach

Arlt J., „Jem przy stole nakrytym czystym obrusem, z pięknej porcelany i sztućcami króla Kalakaua”. O pisarce podróżniczce Linie Bögli (1858–1941) [niepublikowany maszynopis; tekst miał się ukazać w piśmie „Dialog” w 2005 roku]. Arlt J., Lina Bögli, czyli Szwajcarka w drodze, w: Człowiek w drodze. Materiały z III Międzynarodowej Sesji z cyklu „Świat jeden, ale niejednolity”, t. 2: Między tekstem a osobą, red. i wstęp L. Wiśniewska, Bydgoszcz 2000. Arlt J., Miłość Liny Bögli, „Dialog” 2006, nr 4. Bijak J., Wspomnienia ze służby wojskowej, Poznań 1929. Bögli L., AVANTI: Listy z podróży naokoło świata, Lwów 1908. Dembiński S., Rok 1848. Kronika dworów szlacheckich zebrana na pięćdziesięcioletnią rocznicę smutnych wypadków lutego, Jasło 1896. Miller M., Z tajemnic kwiatonowickiego dworu [cykl], „Gazeta Gorlicka” 2001–2003.

Dwór w Kwiatonowicach

Informacje praktyczne

Dostępność poza Dniami Dziedzictwa:

ograniczona dostępność

Dane teleadresowe:

adres: Kwiatonowice 1, Zagórzany

gmina: Gorlice

powiat: gorlicki

GPS: N: 49°43’16” E: 21°09’54”

gospodarz: właściciel prywatny

www: https://pl.wikipedia.org/wiki/Dw%C3%B3r_w_Kwiatonowicach

Obiekty w pobliżu:

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 Lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności | Jeśli nie oznaczono inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Małopolskiego Instytutu Kultury.